UBAKoninklijke Unie van de Belgische Zendamateurs vzw

slideshow 1

Photo: Couloir

Actueel - Detail

eCQ-QSO 12/2018 est online 04-12-2018
Dans cette édition nous portons une attention particulière aux collectioneurs de diplômes et a DU9/ON5SM Marc, actif a partir de l'île de Mindanao.
Vous trouverez le eCQ-QSO via la page d'accueil : cliquer à gauche sur CQ-QSO et ensuite sur le lien « supplément électronique du CQ-QSO ».
Avant cela il faut s'être enregistré sur le site web de l'UBA (login = call ou numéro ONL / mot de passe = numéro de membre ou votre mot de passe habituel).
Pour plus d'info, voir: Que devons-nous faire pour créer un nouveau compte UBA ?
Le prochain numéro du eCQ-QSO est prévu début decembre 2018. N'hésitez pas à envoyer votre article à la rédaction via CQ-QSO [at] uba [dot] be et l'équipe de rédaction fera le nécessaire.

Bonne lecture !

La rédaction.


Cover eCQ-QSO 12/2018
Dag van de Wetenschap 2018 04-12-2018
Op zondag 25 november heeft de UBA op 4 plaatsen deelgenomen aan de Dag van de Wetenschap: Diepenbeek, Grimbergen, Leuven en Roeselare.
In Roeselare waren de secties MWV en KTK te gast in de Vives Hogeschool, in Leuven waren de secties LVN en de Radioclub Leuven te gast bij de KU Leuven, in Grimbergen was de sectie NBT te gast bij Mira en in Diepenbeek waren verschillende Limburgse secties op initiatief van Paul, ON4SSB, te gast bij de UHasselt.

Grimbergen
De radioclub Grimbergen (sectie NBT) organiseerde een workshop voor de jeugd om een FM radio kit in elkaar te solderen. Doorheen de dag werden 3 sessies georganiseerd, telkens voor 6 kinderen. Onder begeleiding van onze leden bouwden ze in een uurtje tijd een heuse FM radio. Voor de meeste kinderen was dit hun eerste ervaring met solderen, al waren er ook enkele bekende gezichten bij die de vorige editie van de dag van de wetenschap reeds een elektronische dobbelsteen hadden gebouwd.
Op de eerste verdieping gaf Frans uitleg over de morsecode. De geschiedenis van de morsecode werd uit de doeken gedaan, en iedereen kreeg de kans om zelf iets te seinen. In de namiddag gaven Erik (ON4ANN) en Eric (ON4CCV) een presentatie over de buitenactiviteiten van de radioamateurs. Aan de hand van filmpjes kreeg het publiek een idee van waarom wij velddagen, WWFF activaties en dx-pedities zo leuk vinden. Ons radiostation was ook heel de dag operationeel om demonstraties te geven.
Een leuke verassing was dat de VRT nieuwsdienst onze club had uitgekozen om verslag uit te brengen over dit wetenschapsfeest. Annelore en Thomas vertelden de reporter waarom zij zo graag een radiootje wilden bouwen, en vanaf 12u00 waren we te horen in het radionieuws. Dit bracht nog enkele extra bezoekers in de namiddag, maar helaas zat de workshop helemaal vol en moesten we zelfs enkele kandidaten weigeren. De nieuwsuitzending kan herbeluisterd worden op de site van de VRT. Het item over de dag van de wetenschap start op minuut 5.
Diepenbeek
Op 25 november 2018 werkten HAC, MLB en NOL, drie Limburgse UBA-secties, opnieuw mee aan de Dag van de Wetenschap op de Campus in Diepenbeek van de Universiteit Hasselt. Het was reeds geleden van 2015.
Het zelf bouwen en solderen van een kit heeft bij de vorige edities van de Dag van de Wetenschap bijzonder veel succes gekend en was steeds dé grote publiekstrekker. Dat mocht dus absoluut niet ontbreken. Het moet hier geschreven worden: omdat het publiek zelf iets kan bouwen én mee naar huis kan nemen, wordt deze stand door de organisatie bijzonder op prijs gesteld en zij krijgt dan ook een ereplaats achter de ontvangstbalie. Ditmaal boden Paul, ON4SSB en CM van HAC en zijn team vleermuisdetectorkits aan. De prijs per stuk was slechts € 5,00. Dit sloeg meteen aan. Het was vanaf het begin van de dag keidruk aan de HAC-productielijn en om 15u30 was de voorraad van 80 kits compleet uitgeput.
Bijzonder leuk was dat de gemonteerde kits ter plaatse onmiddellijk getest konden worden met een op te sporen elektronische vleermuis.
Deze elektronische vleermuis was verstopt in / boven de demo-shack, opgesteld door Jan, ON5JD en CM van MLB, Michel, ON6MID van MLB en Johny, ON4VJ van NOL. En zo kwamen de jongeren en hun ouders in contact met het zendamateurisme. Jan, ON5JD demonstreerde er de telegrafie met behulp van verschillende types seinsleutels, een PC en 2 HF-transceivers, aangesloten op dummyloads. Eén dummyload lekte HF door middel van een T-stuk in de coax, waarop een stukje draad was aangesloten. Dat lek was echt nodig om de morse te kunnen horen op de ontvangende transceiver.
Er waren talrijke bezoekers, waaronder een Airbus-lijnpiloot, vertrouwd met HF-verbindingen tijdens zijn intercontinentale vluchten en een politieman, die technisch goed op de hoogte was van het Astrid-communicatiesysteem en UHF-radioverbindingen, maar ook talrijke zendamateurs met XYL. Op het einde van de drukke dag was er tevens een onderzoeker van de universiteit, die meegewerkt had aan een andere stand van de Dag van de Wetenschap, want hij wil zendamateur worden. Intussen heeft hij reeds een HAREC-Handboek gekocht.
Kortom, het was weeral een drukke dag. Niet alleen het publiek, maar ook wijzelf hebben geleerd tijdens deze dag en dat zullen wij bij de volgende editie toepassen. Intussen is Paul, ON4SSB reeds bezig met het soldeerproject van 2019.
Roeselare
Voor de derde maal op rij waren we met sectie Midden West-Vlaanderen terug QRV op de jaarlijkse Wetenschapsdag in de Vives Hogeschool in Roeselare.
Net zoals verleden jaar was dit in samenwerking met de sectie KTK. bedankt aan Tim en Andy voor de samenwerking.
De bezoekers konden in de namiddag van 14 tot 17h doorheen de Hogeschool verschillende demo’s zien van de afdelingen agro- , biotechnologie en gezondheidszorg.
Men volgende een parkoers doorheen de school, langs de verschillende ( ong 30) standen. De rondgang eindigt tradioneel aan het gratis oliebollenkraam!
Naast deze activiteiten van de school mochten wij in de refter onze demo’s plaatsen. Ons thema is ‘van morse tot satelliet’. Volgende demo’s werden gegeven:
ON5HC (Tim) en ON7BA (Andy): Vossenjacht voor kinderen. Er zaten 2 kleine vossen verstopt rond het gebouw. De kinderen konden deze zoeken met de vossenjachtontvanger. Aan iedere vos hing er een stempel als bewijs dat men deze gevonden had. Als beloning kregen ze een echte helm van het ABL.
ON4AYD (José): Arduino projecten: Lipo batterij tester/ lader, snelheidsmeter via GPS . Iedereen kon ook zijn morse kennis oefenen op de morse seiner/ decoder.
ON4ASG: (Hans): SDR demo met de Alan SDR transceiver en de HF- magnetic loop.
ON4ERC: ( Paul): satelliet antenne tracking (Fodtrack), Fijnstofsensor, QTH locator display met Arduino.
ON8PV: ( Philippe): ISS above project met RaspberryPI. Live Ustream van het ISS
ON3WVS: ( Wouter): weersatelliet ontvangst ( offline))met SDR dongle en zelfbouw van een QFH antenne.
ON4API ( Krist): telemetrieontvangst (offline) van Funcube-1 (AO73)
Vooral de vossenjacht en de morse trokken de meeste belangstelling van de kinderen. Maar ook bij de andere demo’s kwam men om uitleg vragen. Voor veel mensen was dit iets onbekends en ook wel misterieus.
De opmerking ..’radioamateurs,..bestaat dit nog,..’ heb ik heel veel gehoord. Misschien het thema voor volgend jaar?
Bedankt aan iedereen die hielp klaarzetten, demo’s gaf, op bezoek kwam en tot volgend jaar!
Leuven
Net zoals de voorbije jaren heeft de sectie LVN ook dit jaar deelgenomen aan de Dag van de Wetenschap.
Ook dit jaar kregen we een zeer ruime stand in de promotiezaal van de KU Leuven.
Voor de jongsten (van 6 tot 12 jaar) was er een workshop waar men de UBA seinsleutel (code CW001 bij het UBA service bureau) kon bouwen. In 4 sessies werden in totaal 45 seinsleutels gebouwd. Bij een jonge deelnemer werd dit projectje meteen bevorderd tot onderwerp voor een spreekbeurt en werd alle informatie over de geschiedenis van morse ijverig genoteerd.
Ook voor de iets ouderen (vanaf 12 jaar) was er een workshop. Zij konden een vleermuisontvanger bouwen. Dit is een leuk kitje, aangeboden door de Service Kring JOTA-JOTI (http://kitbuilding.org), waarmee men de ultrasone geluiden die vleermuizen produceren hoorbaar kan maken. Paul, ON4SSB, zorgde voor een professioneel uitziende behuizing voor dit kitje. Dit kitje kon ook in Diepenbeek gebouwd worden. Een team van 7 radioamateurs stond klaar om het jonge (en soms ook iets oudere) geweld bij te staan bij hun eerste soldeerpogingen en het bouwen van het kitje tot een goed einde te brengen.
Verder waren en nog enkele hands-on activiteiten rond morse. Onder de titel “praten met punten en strepen” kom men met de applicatie “Samuel” (zie http://samuel.strobbe.org/) op een speelse manier morse leren ontvangen. En met een eenvoudig CW zendertje kon geseind worden, waarbij het geseinde enkele meter verder werd ontvangen, met CW software gedecodeerd en op groot scherm getoond.
Tenslotte werd met de slogan “Haal een astronaut in je klaslokaal” ook wat promotie gemaakt voor de ARISS radiocontacten.
Twee bijkomende zendamateurs aan boord van het ISS 06-12-2018
ISSDrie astronauten - waaronder twee radioamateurs - hebben met succes hun Sojoez-ruimteschip aan het internationale ruimtestation ISS gekooepld en versterken het huidige ISS-team met Sergei Prokopyev, Serena Auñón-kanselier, KG5TMT en Alexander Gerst, KF5ONO. Nieuw bij het ISS zijn David Saint-Jacques, KG5FYI, een Canadese ingenieur, astrofysicus en arts; Space veteraan Oleg Kononenko, RN3DX uit Rusland en Anne McClain uit de VS.
In de tussentijd bereidt NASA-astronaut Nick Hague, KG5TMV, die zich op 11 oktober in de mislukte lanceringspoging in de Sojoez-capsule bevond, zich opnieuw voor.  Hague zou op 28 februari 2019 vanaf Baikonur worden gelanceerd.
Deux autres radioamateurs à bord de l’ISS 06-12-2018
ISSTrois astronautes dont deux radioamateurs ont arrimé avec succès leur vaisseau Soyouz à la station spatiale internationale (ISS) et renforcent l’équipe actuelle de l’ISS composée de Sergei Prokopyev, Serena Auñon-Chancellor, KG5TMT et Alexander Gerst, KF5ONO.
Les nouveaux arrivants à bord de l’ISS sont David Saint Jacques, KG5FYI, un ingénieur canadien, astrophysicien et médecin, le vétéran russe de l’espace Oleg Kononenko, RN3DX et l’américaine Anne McClain.
Pendant ce temps, l'astronaute de la NASA Nick Hague, KG5TMV, se prépare à nouveau. Nick Hague était à bord de la capsule Soyouz dont le lancement a été avorté le 11 octobre dernier. Son envoi dans l’espace est programmé depuis Baikenour le 28 février prochain. 

Belangrijk voor de FT8 liefhebbers 13-12-2018
FT8Ontwikkelaar Joe Taylor, K1JT, beveelt ten zeerste aan dat alle gebruikers van FT8 en MSK144 uiterlijk op 1 januari 2019 overschakelen naar het nieuwe gegevensformaat, omdat de protocollen FT8 en MSK144 niet achterwaarts compatibel zijn met oudere versies van het programma.

De software kan worden gedownload van de website van Princeton University. Verdere informatie over de programmaversie 2.0.0 en het nieuwe 77-bit-formaat in het Engels zijn ook te vinden op deze website. Gary Hinson, ZL2IFB, heeft ook een FT8-gebruikershandleiding in het Engels gepubliceerd op zijn webpagina.

Important pour les amateurs de FT8 ! 13-12-2018
FT8Le développeur du programme, Joe Taylor, K1JT, recommande fortement à tous les utilisateurs du FT8 et MSK144 de migrer vers la nouvelle version de la base de données car les protocoles pour le FT8 et le MSK144 ne seront pas rétro compatibles avec les précédentes versions du programme.
 
Le programme peut être téléchargé via le website de l’université de Princeton. Plus d’informations concernant la version 2.0.0 et le nouveau format en 77 bit sont disponibles (en anglais) sur cette même adresse. Gary Hinson, ZL2IFB a de son coté publié un manuel d’utilisation concernant le FT8 en PDF (aussi en anglais) sur son site personnel
 

RAEM 115 - Ernst Krenkel 17-12-2018
RAEM 115Onze Russische IARU zustervereniging houdt, in samenwerking met het tijdschrift "Radio Magazine" en de radioclub "Arktika" een herdenking om de 115de geboortedag van Ernst Krenkel te vieren. Het evenement kreeg de titel RAEM-115. RAEM was immers het originele roepteken waarmee Ernst Krenkel destijds op de amateurbanden verscheen. Hij werd meteen ook de eerste voorzitter van de radioamateur vereniging van de toenmalige Sovjetunie.
Het hele gebeuren heeft slechts een looptijd van één week, nl. van 17 t.e.m. 23 december 2018. In deze periode dien je 115 punten bij mekaar te sprokkelen.  Het is een "CW only" event; m.a.w. uitsluitend telegrafie verbindingen leveren je punten op!  Hierbij geldt per QSO volgende puntenverdeling:
Station(s) Punten
R115RAEM 10
RAEM 10
leden ARKTIKA 5
Overige Russische stations 2

Elk station mag op verschillende banden worden gewerkt en levert zo extra punten op. Een online log waar je het award tevens gratis kan downloaden is beschikbaar via deze link.

 


RAEM 115 - Ernst Krenkel 17-12-2018
RAEM 115Onze Russische IARU zustervereniging houdt, in samenwerking met het tijdschrift "Radio Magazine" en de radioclub "Arktika" een herdenking om de 115de geboortedag van Ernst Krenkel te vieren. Het evenement kreeg de titel RAEM-115. RAEM was immers het originele roepteken waarmee Ernst Krenkel destijds op de amateurbanden verscheen. Hij werd meteen ook de eerste voorzitter van de radioamateur vereniging van de toenmalige Sovjetunie.
Het hele gebeuren heeft slechts een looptijd van één week, nl. van 17 t.e.m. 23 december 2018. In deze periode dien je 115 punten bij mekaar te sprokkelen.  Het is een "CW only" event; m.a.w. uitsleuitend telegrafie verbindingen leveren je punten op!  Hierbij geldt per QSO volgende puntenverdeling:
Station(s) Punten
R115RAEM 10
RAEM 10
leden ARKTIKA 5
Overige Russische stations 2

Elk station mag op verschillende banden worden gewerkt en levert zo extra punten op. Een online log waar je het award tevens gratis kan downloaden is beschikbaar via deze link.

 


BIPT raadpleging betreffende de frequenties, vermogens en transmissiemodi die mogen gebruikt worden door radioamateurs 18-12-2018
Vandaag is op de BIPT website de RAADPLEGING VAN HET BIPT BETREFFENDE DE FREQUENTIES, VERMOGENS EN TRANSMISSIEMODI DIE MOGEN WORDEN GEBRUIKT DOOR DE RADIOAMATEURS verschenen.
Deze raadpleging werd reeds aangekondigd op de vergadering van het BIPT met de erkende verenigingen van 28 september en moet een kader scheppen voor het invoeren van de CEPT Novice vergunning in België.
Het voornaamste onderdeel is de bijlage 1 die de Frequentiebanden en technische karakteristieken toegestaan voor de verschillende categorieën van radioamateurvergunningen vastlegt. 

Voor de houders van een HAREC vergunning (bedieningscertificaat van klasse A) zijn er enkel wijzigingen wat betreft het zendvermogen (meestal in ons voordeel):
  • Op de meeste banden tussen 1.81 MHz en 440 MHz wordt het toestaan vermogen 1500 W. Uitzonderingen hierop zijn 1.85-2.00 MHz (10 W), 5.3515-5.3665 MHz (15W EIRP), 50-52 MHz (200W), 69.95 MHz (10W EIRP), 70.1125-70.4125 MHz (50W) en 433.05-434.79 MHz (200W EIRP voor (D-)ATV, 200W zendvermogen voor andere modes). Op de banden boven 1 GHz wordt het toegestane vermogen verhoogd naar 200 W, met uitzondering van 1260-1300 MHz (20 W). De speciale vergunning voor hoger vermogen vervalt, maar om uitzonderlijke experimenten te verrichten kan men nog steeds een gemotiveerde aanvraag indienen om tijdelijk een groter vermogen te mogen gebruiken. Men mag toestellen bezitten die in staat zijn een vermogen te leveren tot tweemaal het toegestane maximumvermogen.

De houders van de nieuw in te voeren CEPT Novice vergunning (bedieningscertificaat van klasse B) krijgen toegang tot bijna alle banden tussen 1.81 MHz en 440 MHz (uitgezonderd 5.3515-5.3665 MHz, 69.95 MHz en 70.1125-70.4125 MHz). Het toegestane zendvermogen bedraagt 100W op HF en 6 meter en 50 W op 2 m en 70 cm. Alle klassen van uitzending (modes) zijn toegestaan met uitzondering van D-ATV.
 
Voor de houders van een basisvergunning (bedieningscertificaat van klasse C) zijn de wijzigingen groter:
  • Het toegestane zendvermogen wordt beperkt tot 10 W, maar het gebruik van toestellen tot 100 W zendvermogen blijft toegestaan (mits beperking van het vermogen tot 10 W). Het gebruik van externe vermogenversterkers is niet toegestaan.
  • Het gebruik van de 17 m band (nu 18.080-18.168 MHz) , 12 m band (nu 24.900-24.990 MHz) en 6 m band (nu 50.125-52.000 MHz) is niet meer toegestaan.
  • De 20 m band wordt uitgebreid (14.000-14.150 en 14.250-14.350 MHz), dit is 65 kHz extra (14.080-140150 MHz).
  • De 15 m band wordt uitgebreid (21.000-21.150 en 21.320-21.450 MHz), dit is 90 kHz extra (21.000-21.040 en 21.100-21.150 MHz).
  • De 10 m band wordt uitgebreid (28.000-29.700 MHz), dit is 40 kHz extra (28.000-28.040 MHz).
  • De toegestane klassen van uitzending (modes) wijzigen niet, alles modes behalve (D-)ATV blijven toegestaan.

De volledige tekst van deze raadpleging vindt men op https://www.ibpt.be/public/files/nl/22691/Raadpleging_RAM_2018-12-18.pdf.

Iedereen heeft het recht om tot 18 januari te reageren op de inhoud van deze raadpleging en wijzigingen voor te stellen.
De UBA zal dit zeker doen en nodigt hierbij alle leden uit om hun opmerkingen en voorstellen voor 5 januari op te sturen naar ON7YD (on7yd [at] uba [dot] be (on7yd [at] uba [dot] be)).

Wie in eigen naam wil reageren vindt de werkwijze hiervoor terug op https://www.ibpt.be/nl/consumenten/radio/radioamateurs/raadpleging-op-verzoek-van-de-raad-van-het-bipt-met-betrekking-tot-het-ontwerp-van-besluit-van-de-raad-van-het-bipt-betreffende-de-frequenties-vermogens-en-transmissiemodi-die-mogen-worden-gebruikt-door-de-radioamateurs.

Consultation IBPT concernant les fréquences, puissances et modes de transmissions pouvant être utilisés par les radioamateurs 19-12-2018
L'IBPT vient de publier une CONSULTATION CONCERNANT LES FRÉQUENCES, LES PUISSANCES ET LES MODES DE TRANSMISSION POUVANT ÊTRE UTILISÉS PAR LES RADIOAMATEURS sur son site web.
Cette consultation a été annoncée lors de la réunion ce 28 septembre avec les associations reconnues, notamment dans le cadre de la future licence novice CEPT en Belgique.
Le plus important de ce document est l'annexe 1 reprenant les bandes de fréquences et caractéristiques techniques autorisées pour les différentes catégories de licences radioamateur. 
 
Pour les titulaires d'une licence HAREC (certificat d'opérateur classe A) il n'y a que des changements dans la puissance maximale autorisée (principalement à notre avantage):
 
  • La plupart des bandes entre 1.81 MHz et 440 MHz permettent une puissance de 1500 W. Exceptions : 1.85-2.00 MHz (10 W), 5.3515-5.3665 MHz (15W PIRE), 50-52 MHz (200W), 69.95 MHz (10W PIRE), 70.1125-70.4125 MHz (50W) et 433.05-434.79 MHz (200W PIRE pour (D-)ATV, 200W pour les autres modes).
  • Pour les bandes au-delà d'1 GHz la puissance maximale autorisée est de 200 W, excepté le segment 1260-1300 MHz (20 W). On peut demander des autorisations spéciales pour dépasser ces puissances motivées pas des expérimentations temporaires et spécifiques.
  • On peut détenir un équipement pouvant délivrer 2x la puissance maximale.
 
Les titulaires du certificat d'opérateur de classe B (actuels ON2, future licence novice CEPT) ont accès à presque toutes les bandes entre 1.81 MHz et 440MHz (excepté 1.85-2.0 MHz, 5.3515-5.3665 MHz, 69.95 MHz et 70.1125-70.4125 MHz). La puissance autorisée est de 100W en HF et 50W pour les bandes 6m, 2m et 70cm. Tous les modes d'émissions sont autorisés sauf l'ATV et la DATV.
 
Pour les titulaires de la licence de base (certificat d'opérateur de classe C) il y a beaucoup de changements :
 
  • La puissance est limitée à 10 W, mais la détention d'émetteurs pouvant délivrer 100W est autorisée tant que la puissance est réglée sur 10W maximum. L'emploi d'amplificateurs externes de puissance est interdit.
  • Les bandes 17 m (actuellement 18.080-18.168 MHz) , 12 m (actuellement 24.900-24.990 MHz) et 6 m (actuellement 50.125-52.000 MHz) ne seront plus autorisées.
  • La bande 20 m est étendue (14.000-14.150 et 14.250-14.350 MHz) ; cela fait 65 kHz en plus (14.080-140150 MHz).
  • La bande 15 m est étendue (21.000-21.150 et 21.320-21.450 MHz) ; cela fait 90 kHz en plus (21.000-21.040 et 21.100-21.150 MHz).
  • La bande 10 m est étendue (28.000-29.700 MHz); cela fait 40 kHz en plus (28.000-28.040 MHz).
  • Pas de changement dans les modes d'émissions: tous les modes sont autorisés sauf l'ATV et la DATV.
 
Le texte complet de cette consultation est disponible sur : https://www.ibpt.be/public/files/fr/22691/Consultation_RAM_2018-12-18.PDF 
 
Tout le monde a le droit de répondre à cette consultation avant le 18 janvier 2019.
Il y aura une réponse de l'UBA. Vous pouvez envoyer vos remarques à Rik ON7YD (on7yd [at] uba [dot] be) avant le 5 janvier.