UBAKoninklijke Unie van de Belgische Zendamateurs vzw

slideshow 1

Photo: Couloir

BPL

PLC/BPL Status Report

No BPL(3 juli 2006, kv) Het is al een tijdje stil in deze rubriek. Gelukkig maar, want beter stil dan continu slecht nieuws te moeten melden. Diegenen die een aantal jaar terug de voorstelling gezien hebben op de AV te Doornik, zullen zich misschien herinneren dat de boodschap toen was dat er voor globale BPL in Europa en vooral in België geen plaats was.

Welnu, dit is een tussentijdse status van de situatie in Europa:
  • België: geen weet van BPL ontwikkelingen, geen klachten van lokale PLC home-netwerkjes.
  • Duitsland: geen klachten van zendamateurs.
  • Spanje: PLC testen gestopt in Barcelona. Andere gebieden gaan verder maar de trend is neerwaarts.
  • Oostenrijk (daar waar de eerste testen gebeurden): twee systemen veroorzaken nog storingen, Ascom heeft zijn installatie stopgezet.

Algemeen is de tendens in Europa om nog meer naar snellere draadloze systemen te gaan. Naast WiFi doet WiMax nu ook zijn intrede doordat er fors in geïnvesteerd wordt. Dit in tegenstelling tot communicatie over het 220V net.

In China daarentegen is men wel bezig met BPL implementatie. De uitgestrektheid en het gebrek aan (TV-)kabel en (telefoon)koper in de woningen zit daar voor iets tussen natuurlijk.

Selective notching of het altruïsme van EUTEC/SONY

powerline(21 september 2005, jd) Eutec, Sony's European Technology center heeft DE oplossing gevonden voor het stoorprobleem van PLC-toestanden (internet via het distributienet). Ja, althans voor de stoorproblemen die ZIJ hebben van sterke zenders in de nabijheid van hun PLC-systemen. Ze zijn er enorm fier op het "warm water" te hebben uitgevonden...

We "onderschepten" een PowerPoint presentatie met als titel "coexistence with radio-reception, dynamic Notching for PLC modems". Mooie titel, maar dat is het dus helemaal NIET. Een betere titel zou geweest zijn "Coexistence with radio transmitters."

Hun idee van "selective notching" werkt als volgt: de PLC detecteert "zeer sterkte signalen" op bepaalde frequenties en schakelt in software een "notch" in op deze frequenties, dit wil zeggen dat ze niet uitzenden en ook niet ontvangen op deze frequenties. Waarom? Uiteraard omdat die sterke signalen veel kans maken om hun PLC-systeem "plat te leggen".

Deze altruïsten van Eutec stellen het voor alsof ze dat doen om de ontvangst van de "sterke" stations niet te beïnvloeden. Je moet het maar durven! Als ze zo sterk zijn dat ze de kans maken hun systemen plat te leggen, dan zal de ontvangst ervan zeker niet gestoord worden door de PLC-toestanden!

En wat met de radioamateurbanden? Neem aan dat je heel dicht bij zo een PLC systeem zit. Als je luistert op de banden (en dat doen we toch meest), zal je gestoord worden door die rotdingen. Voor ons is "gestoord worden" iets dat zich bij ontvangst afspeelt. Maar zolang jij niet uitzendt, zal hun "autonotch"-systeem uiteraard niet in werking treden.

Erger nog, ze stellen dat dank zij hun "autonotch" systeem, ze voortaan veel hogere niveaus van digitale signalen in het net zullen kunnen injecteren. Herinner je de testen die de UBA deed op een in-house PLC systeem, en waar de amateurbanden "verpest" werden met S9+ noise! Dus nog wat sterker, misschien "einde schaal". Waar gaan we naartoe?

Het laatste woord in dit alles is nog niet gezegd, maar in de komende jaren zal de radioamateurgemeenschap hard van zich moeten afbijten om op HF nog QSO's te kunnen maken. En het beperkt zich niet tot HF, recente modems sturen al signalen uit tot ca. 100 MHz!

Gelukkig is het een zeer slechte technologie, die op relatief korte termijn zichzelf zal doden. Maar ondertussen zitten we toch met al die ongemakken.

LINKSYS lanceert amateur vriendelijke techniek

linksys logo(25 juli 2005 - kv) Linksys, sinds een paar jaar een dochterbedrijf van Cisco en gespecialiseerd op de markt van thuisgebruikers, stelt sinds kort zijn SRX technologie voor.

Deze S(peed) & R(ange) e(X)pansion zorgt ervoor dat draadloze netwerken hun range met factor 3 vergroten en hun snelheid 8x kunnen opdrijven ten opzichte van de momenteel gekende 802.11g systemen.

Dit zijn twee vliegen in één klap om de PLC technologie te counteren. PLC ging er immers prat op om te melden dat zelfs de verste hoeken in de woning bereikbaar waren. Dankzij de nieuwe techniek kan eender welke standaard woning volledig gedekt worden door de Linksys router.

Tweede zwak punt was de bandbreedte. Met een capaciteit van 108 Mbps bestaat er eindelijk een transportmiddel voor het behandelen van voice, video en andere bandbreedte-gevoelige informatie.

Voeg daar nog een hoofdstuk encryptie aan toe en Linksys kan de thuisgebruiker een prachtig product bieden waar we als amateur enkel tevreden kunnen mee zijn.

Voor de techneuten: de verbetering komt er door gelijktijdig gebruik te maken van 2 zenders en 3 antennes vervat in de MIMO (Multiple In, Multiple Out) technologie. Deze manier van werken zal binnenkort in een universele standaard vervat zitten, namelijk de 802.11n.

Meer info? Klik hier.

IBM en Google starten PLC testen

IBM logo(13 juli 2005 - kv) IBM start samen met energiebedrijf CenterPoint Energy een test met breedband via het stroomnet. Vorige week werd al bekend dat Google en Goldman Sachs 100 miljoen dollar investeren in een bedrijf dat hetzelfde doet.

De UBA doet testen op "in house" wide band PLC systeem

BPL(8 juli 2005, jd) In de loop van het voorjaar heeft de UBA een aantal field testen gedaan op installaties met een wide-band (100 Mbps) in-house PLC systeem (stopcontact-systeem). De resultaten zullen in eerste instantie gebruikt worden om de ernstige problemen die hiermede gepaard gaan aan te kaarten bij het BIPT. Het gaat in dit geval om 1 welbepaald systeem dat nog in ontwikkeling was, dus nog niet CE-gekeurd was. We vernamen echter recent dat dergelijke breedband systemen ondertussen wel reeds op de markt zouden zijn en wel met een CE-label. We hopen deze dan ook zo snel mogelijk te kunnen testen.

Lees alles hierover in een zeer uitgebreid rapport.

IPV6 en de radioamateurs


koffiezet(9 februari 2005 - kv) Wat komt deze cartoon nu doen in de rubriek BPL/PLC? En horen IP adressen niet thuis in de informatica wereld?

Ja, maar er is een verband tussen de koffiezet, de nieuwe IP adressen en jammer genoeg ook PLC.

Historiek
IP adressen bestaan zolang er al computernetwerken zijn en zijn pas tot het grote publiek doorgedrongen bij de introductie van de Internet toegang voor thuisgebruikers. Iedereen heeft op zijn PC al eens gemerkt dat er soms melding wordt gemaakt van codes onder de vorm van 10.0.0.1 en 192.16.1.1.

Dit zijn de gekende IP versie 4 (kortweg IP) adressen die bestaan uit 32 bits en er voor zorgen dat een PC of website zich kenbaar kan maken op het Internet. Deze IP adressen worden typisch onderverdeeld in twee types: publieke en private adressen. Publieke adressen zijn rechtstreeks door iedereen van op het Internet bereikbaar en dus verplicht uniek. Private adressen worden in netwerken gebruikt, kunnen niet rechtstreeks van op het Internet bereikt worden, en kunnen dus meermaals voorkomen. Om publieke naar private adressen om te zetten zijn technische handelingen nodig in routers of aanverwante apparatuur. Dit is niet altijd eenvoudig en wordt enkel door specialisten geconfigureerd.

Het probleem met dit soort IP adressen is reeds lang gekend: het aantal beschikbare publieke IP adressen raakt wereldwijd uitgeput. Daarom is men al een hele tijd bezig met de ontwikkeling van IPv6, de versie zes die de huidige versie vier moet vervangen.

IPv6
IP versie 6 maakt gebruik van 128 bits in plaats van de huidige 32. De voorstelling is niet meer een reeks van vier cijfers gescheiden door een punt, maar een reeks van cijfers gescheiden door dubbele punten waarbij inkortingen mogelijk zijn.

Rekenkundigen met gevoel voor beeldspraak hebben uitgerekend dat met dit systeem 5000 IP adressen kunnen toegekend worden per vierkante meter op aarde (water+land). Dit is gigantisch veel, teveel zelfs om dit allemaal toe te kennen aan computers. Een ander gevolg is dat door deze hoeveelheid er veel meer publieke adressen zullen beschikbaar zijn die rechtstreeks van op het Internet kunnen aangesproken worden. De technische vernuftheid van vertalingen van publiek naar privaat kan sterk vereenvoudigd worden.

De koffiezet
Voor fabrikanten van huishoudelijke toestellen biedt IPv6 ongeziene mogelijkheden met nieuwigheden waar we nu nog maar kunnen van dromen. Een toestel zou immers kunnen voorzien worden van een IP adres en communiceren met de fabrikant en omgekeerd. Hieronder een aantal science fiction toepassingen die we binnenkort zouden kunnen verwachten:
 
  • een fabrikant detecteert een ernstig gebrek in een reeks verkochte toestellen. Hij zou in staat kunnen zijn om deze reeks van op afstand te laten stilleggen om ongelukken te vermijden.
  • een wasmachine detecteert zelf slijtage of een lek en kan een log sturen naar de fabrikant die de vervangstukken reeds klaar zet.
  • een frigo houdt zelf de voorraad bij en bestelt automatisch wat er tekort is.
  • een keukenrobot kan naar de fabrikant zijn gewerkte uren doorgeven zodat deze laatste de klant kan benaderen om een nieuwe te kopen.

Kortom, een reeks mogelijkheden die ons vandaag nog te gek lijken.

PLC
Natuurlijk is voor al deze zaken Internet nodig en vooral de link tussen het apparaat en een gezamenlijke modem of router. Wat het merendeel van deze huishoudtoestellen gemeen hebben is dat ze werken op 220V en dus aangesloten zijn op de elektriciteitsleiding in huis. Dit is net de plaats waar PLC zijn toepassingsgebied heeft.

Alhoewel we er kunnen vanuit gaan dat typische IT producten zoals computer, printer en netwerk gebruik zullen maken van WiFi, zal het ons dus niet moeten verbazen dat huishoudtoestellen gebruik zullen maken van PLC.

Timing
Dat dit alles niet voor morgen is zal wel duidelijk zijn. Maar het zal geen tien jaar meer duren voor het er komt. De meeste Internet providers en router-fabrikanten zijn klaar om een migratie op eender welk moment door te voeren. In Japan is het reeds zover, Europa zal voor binnen 2 of 3 jaar zijn. De gewone computergebruiker zal er weinig van merken omdat er perfecte compatibiliteit voorzien is tussen beide soorten adressen.

Dan is het enkel nog wachten op electronicareuzen die geld zien in het linken van toestellen met het Internet. Gezien de huidige trend waarbij verschillende industrie takken samenwerken om tot één product te komen (bijvoorbeeld de Senseo van Philips met de koffiepatchen van Sara Lee, of de nieuwe tapkraan van Philips met Jupiler van Inbev) kan men zich binnen vijf jaar verwachten aan nieuwe toepassingen op de markt gecombineerd met PLC als informatiedrager.

Iets om op te volgen dus...

BPL in Oostenrijk onder druk

OVSV(7 februari 2005 - kv) Oostenrijk was een van de eerste Europese landen waar BPL werd getest. Van bij het begin heeft de OVSV, de IARU vertegenwoordiger in Oostenrijk, zich daar hevig tegen verzet. We herinneren ons de video's en geluidsopnames die toen gemaakt zijn en ons voor het eerst konden laten kennismaken met BPL en zijn gevolgen.

Zoveel maanden later is de onderneming die de testen gelanceerd heeft door de regelgever in Oostenrijk teruggefloten omdat er teveel storing op HF werd vastgesteld.

Een goed voorbeeld dat in de lijn ligt met andere testen: BPL zal het moeilijk krijgen om een plaats op de markt te vinden aangezien er teveel problemen aan gekoppeld zijn.

Wireless LAN blijft sterk groeien!

champagne(30 december 2004 - kv) In de periode juni-september 2004 is de Wireless Lan-markt in de EMEA-regio (Europa, het Midden-Oosten en Afrika) met dik 9 procent gegroeid ten opzichte van het voorgaande kwartaal.

Volgens marktanalist IDC genereert de markt nu een omzet van 350 miljoen dollar. Dat zegt marktanalist IDC in een nieuw onderzoeksrapport. De thuisgebruikers blijven de belangrijkste stimulans voor die WLan-groei: de ruim 1 miljoen draadloze routers die in het derde kwartaal werden verkocht, gingen hoofdzakelijk naar de residentiële markt. Siemens, Cisco, Netgear, D-Link en ZyXEL zijn de belangrijkste constructeurs.


We zullen dus toepasselijk maar meeklinken met de WLAN bedrijven op hun goede resultaat!

Wat betekent dit voor ons?

Wel, voor elk verkocht WLAN product wordt zeker geen PLC product gekocht. Als een gebruiker eenmaal kiest om draadloos te werken dan zal hij alle apparatuur daarop afstellen en zal die niet vlug overstappen naar een PLC oplossing.

Verder zien we dat producenten van PLC apparatuur toch ook sterk WLAN materiaal verkopen. En waar het meest winst mee te maken is, zal ook het meest in geïnvesteerd worden.

Lancering BPL netwerk in Indië

India(12 november 2004 - kv) Wie tijdens de laatste Algemene Vergadering de spreekbeurt rond BPL/PLC heeft bijgewoond kreeg het toen al te horen: de potentiële risicolanden zijn diegenen die uitgestrekt zijn, niet uitgebreid voorzien zijn van koper- en coaxkabel en toch een interessante doelgroep voor Internet vormen. Een van die landen bij uitstek is India. Geen wonder dus dat daar nu een BPL zou kunnen ontplooid worden. Nieuwe technologieën zouden ditmaal wel moeten zorgen dat het werkt. Dit laatste statement voelt aan als een déjà vu...

Het volledige verslag valt hier te lezen. (Tnx Gaby, ON5AZ).


 

Nieuw product Netgear: Wifi + PLC geïntegreerd

wgxb(7 oktober 2004 - kv) Netgear, constructeur van netwerk materiaal en tot voor kort vooral actief op de Wireless Lan markt lanceert een nieuw product: de WXB102.

Deze extensiekit op een bestaand draadloos netwerk maakt gebruik van PLC om moeilijk te bereiken plaatsen te overbruggen via het 220V net en behoudt de 54 Mbps bandbreedte.

Een nieuw fenomeen op de markt dus dat zijn weg naar de gebruiker zeker zal vinden: zwakke punten van WiFi opvangen door PLC techniek. (tnx Gaston, ON4WF).

North Carolina: BPL testen gestopt en materiaal reeds ontmanteld

FCC logo(7 oktober 2004 - kv) Goed nieuws van over de oceaan: in North Carolina heeft de plaatselijke maatschappij die BPL wou ontplooien afgezien van alle verdere testen en zelfs het netwerk terug ontmanteld.

Lees het volledige verhaal op de ARRL BPL website. (tnx Marc, ON4AAX).

DRM tegen PLC

frm(7 oktober 2004 - kv) Digital Radio Mondiale(tm) is een consortium van 85 leden uit 27 landen en vertegenwoordigt de media wereld. Ze hebben zich verbonden om bescherming te bieden voor de Broadcast tegen PLC.

Hun statement is hier te lezen. (tnx Marc, ON4AAX).


 

Eerste PLC testen in Ierland

(15 april 2004 - kv) In Ierland is men nu ook gestart met de eerste PLC testen op de netspanningslijnen naar de woningen. Brendan EI6IZ was de "gelukkige" om even mee te kijken en luisteren.

Ziehier zijn bevindingen: In the areas where I could detect significant levels of PLT signals the following frequency ranges were in use. 'Measurements' on my Icom 706 and mobile antenna.
 
  • Close to the ESB offices, next to a housing estate 2720-5870 Mhz. Signals in the 80m band were well in excess of s9, up to s9+20dB or so as received on an inefficient vertical mobile whip. It was impossible to hear any amateur stations above the noise. 18880-22745Mhz. Signals in the 15m band and the broadcast band starting at 21450 were up to s9+60dB and never went below s9 at any of the carrier frequencies. several very strong broadcast stations were audible but in all cases the interference to reception was severe, I followed this system along the lines into town. Reception was on a vertical mobile whip.
 
  • In the area near the cathedral and Supervalu supermarket. the range occupied here is 7940-11600 Mhz, in the amateur band it was between s9 and s9+30. One strong amateur station detectable through the noise, broadcast reception was possible for the stronger broadcast stations but you could hear the PLT system in the background on even the strongest stations. reception was on a vertical mobile whip. In this area I have a benchmark spectrum plot made with an ICOM prc1000 and an active antenna before the system went live. I intend to go back and make the same measurement again.

PLC - PLC - PLC - PLC

PLC(13 maart 2004 - kv) Je kan er maar niet genoeg van krijgen? Wel klik hier eens.

FCC geeft groen licht voor BPL in de VS

fcc logo(16 februari 2004 - kv) Het FCC (de Amerikaanse nevenknie van ons BIPT) heeft unaniem goedkeuring gegeven om BPL te ontplooien. Dit nadat er sinds april bijna 5200 commentaren waren binnengelopen, de grote meerderheid afkomstig van amateurs.

Het FCC heeft geen enkele aanpassing gevraagd aan de stralingslimieten, maar vraagt om de systemen te voorzien van interferentieoplossingen. Deze evolutie is een grote ontgoocheling voor de ARRL die de limieten onaanvaardbaar vindt.

Opnames van BPL/PLC storingen op de amateurbanden

(14 februari 2004 - kv) Wil je de storingen veroorzaakt door BPL/PLC eens horen? Hieronder vind je 3 korte maar spectaculaire videoclips
Hier volgen enkele videoclips, nl. PLT in Fulpmes/Austria, PLT in Linz/Austria en PLT in Tirol/Austria. Selecteer één van de videoclips door op >| te klikken. Opgelet! Het kan even duren alvorens de video clip opstart.

BPL  

You are missing some Flash content that should appear here! Perhaps your browser cannot display it, or maybe it did not initialise correctly.

Je kan nog meer informatie terugvinden betreffende dit onderwerp op de officiële website van EUROCOM.

Er is een weelde van informatie over dit onderwerp te vinden op officiële EUROCOM-pagina van IARU Region 1, waarvan onze erevoorzitter Gaston, ON4WF voorzitter is.

Europese Commissie steunt PLC financieel

Europa(5 februari 2004 - kv) Marc, ON6HI was zo vriendelijk om ons te laten weten dat de Europese Commissie definitief gestart is met de ondersteuning van een PLC project, OPERA (Open PLC European Research Alliance) genaamd. Dit werd reeds aangekondigd in één van de artikels hieronder, maar is nu blijkbaar door Europa geofficialiseerd. Het gaat om een investering van € 20M, waarvan € 9M betaald door de Commissie (lees: uw belastingsgeld).

Om copyright reden is het artikel hier niet vertaald, maar het kan integraal gelezen worden op deze website (en dan doorklikken naar het artikel).

Mijn buurman gaat een PLC netwerk installeren: help!

(29 januari 2004 - kv) Je ziet bij wijze van spreken de spectrum vervuiling om je heen? Bye bye DXCC? En net nu je er echt goesting in gekregen had...

Rustig! Wees blij dat je buur je op de hoogte brengt van zijn plannen. Nu is het aan u om hem ervan te overtuigen dat je een evenwaardig of zelfs nog beter alternatief hebt waarbij hij niets inboet aan performantie.

Eerste stap:

Nodig hem uit om dit te bespreken, en schiet er een flesje wijn aan toe. Het kan een goede investering zijn. Praat!

Tweede stap:

Ondermijn de typische dooddoeners die de ronde doen over Wireless Lan. Hieronder alvast enkele antwoorden.
 
Wireless Lan is niet veilig. Ze zullen meeluisteren en me hacken
spyNiet meer: vandaag de dag zijn alle producten uitgerust met WEP. Wired Equivalent Privacy werd gemaakt om - zoals de naam het zegt - een beveiliging in te brengen die als het ware zo veilig is als een bekabeld netwerk. WEP maakt gebruik van een 64 of 128 bit codeersleutel die alle pakketjes data encrypteert. Iemand die dit probeert te decoderen heeft daar enorm veel tijd voor nodig. Verder is het bereik maximaal 50m, dus de hacker moet zich al in die cirkel bevinden om iets te horen. De iets betere categorie van producten werkt met TKIP (Temporary Key Integrity Protocol). Hierbij wordt de WEP sleutel continu veranderd zodat het zo goed als onmogelijk is om te hacken, en als het lukt dan kan je toch maar een paar seconden meeluisteren.

Wireless Lan is heel gevoelig aan obstructies zoals muren en verdiepingen
Klopt, maar er zijn tal van oplossingen. Elke producent biedt verschillende antennes aan gaande van een antenne geïntegreerd in een PCMCIA kaartje voor een laptop tot kleine verticals die aan de USB worden aangesloten en zelfs gerichte antennes. Nog niet genoeg? OK, dan kan elk Access Point ook nog geconfigureerd worden als punt-tot-punt bridge, met een overbruggingsafstand van een 100-tal meter.

De snelheid is niet zo hoog!
F1 carFout, de meeste WLANs werken tegenwoordig aan 11Mbps en de nieuwe generatie (802.11g) zelfs aan 54 Mbps. Als je weet dat ADSL maximum 3,3 Mbps streaming heeft, is er dus ruim overschot om comfortabel te werken. De snelheid past zich tevens automatisch aan aan de sterkte van het signaal. Zo wordt er geswapped van 2Mbps, 5.5Mpbs of 11Mbps om te garanderen dat de verbinding betrouwbaar blijft. Dit alles op een drager van 2,4 GHz.



Wireless is duur

Alles heeft zijn prijs natuurlijk. Maar duurder dan PLC is het niet. Hieronder een typisch voorbeeld van wat WLAN kost. Veel verkochte merken tegenwoordig zijn Linksys, Siemens, Sonicwall en marktleider Cisco (die onlangs Linksys heeft opgekocht).

Hoe komt het dat Wireless goedkoper is? Simpel, omdat de productie en de markt veel groter zijn.

Een voorbeeld van een case waarbij 4 computers gelinkt worden met elkaar en willen surfen op het Internet.

WLAN: een draadloos access punt (switch of router) en 4 client adapters voor de PC's. (prijzen gebaseerd op Linksys) Draadloze switch, € 70 of draadloze router (incl. firewall), € 100. Client adapter: € 40 à € 50.

Totale kostprijs: € 270.

PLC netwerk: starterspack voor 2 PC's (gebaseerd op Packard Bell prijzen): € 179 x 2 = € 358.

Tot hier het tweede deel. Je buur zal zeker niet meer de negatieve gevoelens hebben tegenover het draadloze netwerk. Tijd voor nog een glas wijn en het derde en mede ook laatste deel.

Derde stap:

Waarom geen PLC?

cable spaghettiPLC is niet zo handig!
De reclame zegt wel dat je enkel een stopcontact nodig hebt, maar ze zwijgen over de kabel tussen stopcontact en PC. Als je in de sofa met een laptop draadloos surft dan ben je vrij van alle bekabeling. Met PLC ligt er terug een kabel op de grond dwars door de living. Idem case op je terras op een mooie zomeravond. Zie je de PLC kabel al liggen rond de tuinstoelen?



PLC is niet veiliger dan WLAN!

Van zodra er signaal buiten de woning op de 220V leiding zit kan elkeen meesnuffelen ("sniffering" in hacking termen). En hier geen strikte beperking van 50m, maar behoorlijk wat verder.

PLC privaat netwerkmateriaal is gedoemd om te verdwijnen
Een echte rage zijn tegenwoordig de handpalm computertjes. Al zo'n apparaat gezien dat compatibel is met PLC? Nee, natuurlijk niet, al die toestellen hebben interfaces met draadloze netwerken (BlueTooth, Wifi,...). Binnenkort kunnen we een integratie van GSM en handpalms verwachten. Die zullen zeker moeite doen om de GSM met het stopcontact te verbinden, hi.
 
Als we naar de professionele markt kijken zien we dat de absolute wereldwijde marktleider Cisco totaal geen interesse vertoont in PLC netwerkjes. Zij gaan voluit voor draadloze oplossingen.

PLC is niet storingsvrij!
Wat is de interactie tussen verschillende systemen die van het 220V netwerk gebruik maken zoals babyfoons? Geen? Het is te hopen voor de buurman...

elektrocutiePLC is een risico voor de andere huishoudtoestellen
Even kort schetsen hoe alles in elkaar zit: sinds een paar jaar moeten huishoudtoestellen voldoen aan immuniteitsregels waarbij ze moeten bestand zijn tegen storingen op het net (zie EMC rubriek). PLC maakt daar handig gebruik van en zwaait met die normen om aan te tonen dat ze niet meer signaal geven dan de immuniteit van de huishoudtoestellen. Allemaal goed, maar oudere huishoudapparaten moesten niet aan die wet voldoen en het kan dus goed zijn dat ze geen signalen (storingen) kunnen verdragen.

Stel je maar voor dat de wasmachine tilt slaat als zoonlief op het Internet surft met zijn PLC installatie. Of nog erger, het elektrisch mes of de haardroger!

Besluit: als radioamateurs moeten we uiteraard open staan voor alle technologieën, maar anderzijds moeten we toch kritisch zijn tegen marketeers die met om het even welk argument zwaaien om hun product te verkopen. Een PLC installatie in je onmiddellijke buurt kan enorme gevolgen hebben voor je HF uitzendingen.

De bedoeling van dit stuk is de amateurs wapens te geven om zich hiertegen te verzetten. Dit artikel werd luchtig geschreven voor een nochtans ernstig probleem, maar uit ervaring zijn het vaak dwaze, ongegronde dooddoeners die mensen op een verkeerd been zetten en ze aanzetten toch een ander product te kopen.

Addendum: publieke netwerken versus private netwerkjes

(29 januari 2004 - kv) Bart, ON4DGT, heeft ons de opmerking gemaakt dat Packard Bell reeds PLC modems op de markt brengt en dat "het" dus helaas is begonnen.

 

Een terechte opmerking (waarvoor dank) rond een verwarring die uit onderstaand dossier niet direct kan afgeleid worden. Namelijk het onderscheid tussen PLC als drager voor massa-Internet en PLC als technologie voor een privaat netwerkje in een woning.

 

In onderstaand dossier wordt vooral gesteld dat er voor PLC geen toekomst is. Dit een verwijzing naar de 220V lijnen als drager voor Internet naar de woningen. Echter, PLC wordt ook aangeboden onder de vorm van een netwerkset voor privé gebruik (een LAN in de eigen woning). Hier is de impact echter beperkt tot de directe omgeving, zijnde maximaal een aantal huizen. De producenten gaan er immers prat op dat de signalen stoppen aan de meterteller van de elektriciteit. Te betwijfelen, maar zeker zonder impact voor een volledige regio zoals dit bij BPL wel het geval kan zijn.

Hopelijk is met dit addendum het onderscheid duidelijk tussen publieke en private netwerken.

BPL in België?

BPL(vertaling: dv) Leden van de ARRL of zij die regelmatig de ARRL-website bezoeken, zal het niet ontgaan zijn: de ARRL is in de ban van BPL – Broadband (Internet) over Power Lines -. Deze webpagina's bieden uren leesplezier rond dit onderwerp. Het zou papierverspilling zijn om hun zaken hier te herhalen of uit te schrijven. De meeste UBA-leden zullen echter wel geïnteresseerd zijn in wat er hieromtrent in België gebeurt. Zijn we ook bedreigd door BPL/PLC, hebben we andere zorgen, of zijn het enkel de pessimisten die het ergste moeten vrezen?

Dit artikel geeft een overzicht waar de commerciële technologie naartoe gaat met Internet en andere netwerkdiensten en hoe deze onze hobby kunnen beïnvloeden op het vlak van spectrum en storingen. We kunnen er niet meer omheen: iedereen heeft of zal binnenkort een toegang tot het Internet hebben via breedband. Dit wordt door scholen, banken, bedrijven en vooral ook de overheden dermate gepushed dat er niet meer aan te ontkomen valt.

De tijd van inbelverbindingen met de telefoon is definitief voorbij. Internetbedrijven (ISPs) die toegang willen bezorgen aan hun klanten moeten een manier vinden om de gegevens op een snelle manier tot bij de klant thuis te brengen. Daartoe zoekt men, om de investeringen te beperken, dragers die reeds in de huizen aanwezig zijn of die niet veel kosten om ze te implementeren.

Er zijn er eigenlijk 4 manieren: via de telefoonlijn, via de teledistributie, via de lucht en jawel, via de 220V-netten.


Hierna volgt een overzicht van wat elk van deze technologieën te bieden hebben en vooral wat hun toekomst is.

  • xDSL technologie: De meeste onder ons maken gebruik van ADSL (Asymmetric Digital Subscriber Line) om zich op het Internet te connecteren. De snelheid is asymmetrisch wat ervoor zorgt dat er momenteel tot 3,3 Mbps kan gedownloaded worden, met een beperkte upload snelheid. Nadeel is de maximale lengte van 5,5km van het koperpaar. Aan een amateur is dit gemakkelijk uit te leggen: hoe hoger de frequentie, hoe hoger de verzwakking. En een twisted koperpaar is niet direct het meest geschikte transportmiddel voor hoge frequenties. Storingen naar of door amateurs zijn er nog niet gemeld.
     
  • SDSL: is gelijkaardig aan ADSL maar is symmetrisch. Concreet betekent dit een maximale up- en download snelheid tot 2 Mbps.
     
  • VDSL: is de technologie van de toekomst en moet snelheden bieden tot 20 Mbps. Hierdoor wordt de maximale toegelaten lengte van het koperpaar nog kleiner. Dit zal ervoor zorgen dat er tot dicht bij de huizen glasvezel moet aangebracht worden. Glasvezel is uiteraard de beste drager die wij, radioamateurs, ons kunnen voorstellen, want er is geen enkele mogelijkheid tot storing. De hoge snelheid op het koperpaar kan echter wel interageren met de HF-banden. Testen moeten echter nog gebeuren. Een pluspunt is alleszins dat de gebruikte frequenties in blokken zal kunnen opgedeeld worden. Een eventuele storing zal gemakkelijk verholpen kunnen worden door één frequentieblok buiten dienst te zetten.
     
  • BPLKabel Internet: Vooral in Vlaanderen is dit een vaak gebruikte toegangstechnologie naar het Internet. Dankzij de ontplooiing van dit netwerk zijn heel wat “kabellekken” opgespoord en gedicht. Immers, ook de operator had last van deze lekken en had er dus zelf alle belang bij om ze op te sporen. De toekomst voor deze technologie zal ook de verhoging van de snelheid zijn, maar aan de drager zal niets gewijzigd worden. Dus geen direct extra gevaar voor storingen op onze banden. Een tip voor diegenen die toch nog met een plaatselijke storing te maken hebben. Meestal wordt deze veroorzaakt door eigen (de buur, hi) “geknutsel”. Tegenwoordig zijn in alle doe-het-zelf winkels ook afgeschermde coaxkabels te vinden voor een kleine meerprijs. Vervang de bestaande door dit type en veel kans dat het probleem weg is.
     
  • Draadloos Internet en netwerken: Een zeer snel groeiende technologie is deze van de draadloze netwerken en idem toegang tot het Internet. Benamingen hiervoor zijn WLAN (Wireless LAN), WiFi of Hotspot. Alle deze toepassingen maken gebruik van de 2.4 GHz en/of 5 GHz licentievrije band en zijn gebaseerd op 3 erkende standaarden (IEEE 802.11a, b en g). Gezien de flexibiliteit van deze oplossingen en de wijde waaier aan mogelijkheden zullen we hier nog veel van horen. Een groot voordeel is het gebruik van Spread Spectrum als modulatietype. Storingen moeten we hiervan niet verwachten. Het toepassingsgebied is van binnenhuis rondstralend tot maximaal 30km punt-tot-punt verbindingen, afhankelijk van de gebruikte oplossing. Het vermogen is rond de 100 mW op 2.4 GHz. De verwachting is dat er tegen 2007 zo'n 32.000 Hotspots in Europa zullen geïnstalleerd zijn. Dit om ervoor te zorgen dat PC's toegang hebben tot bedrijfsnetwerken en het Internet van op het strand, een baanrestaurant, een terrasje, een sportstadium, enz. Internet via satelliet staat nog in de kinderschoenen en zal in Europa waarschijnlijk op weinig interesse kunnen rekenen.
     
  • PLC en BPL: Tot slot komen we bij de technologie waar zoveel om te doen is binnen amateur-milieus. PLC (Power Line Communication) en BPL zijn een alternatief voor de koperlijn en coax kabel en maken gebruik van de 220V bekabelingen. BPL is er gekomen omdat PLC reeds voor zijn ontplooiingsfase niet meer aan de gewenste snelheden kon voldoen. Het grote probleem ligt niet onmiddellijk bij de technologie, maar wel bij de dragers. Het elektriciteitsnetwerk kan immers gezien worden als een verzameling van allerhande types antennes. Wanneer hierop gemoduleerd wordt met HF-frequenties, is dit niets anders dan wat wij doen in onze hobby, met dezelfde kenmerken: de signalen worden uitgestuurd door de leidingen (antennes) en zijn ook onderhevig aan atmosfeer-lagen en hun voortplantingskarakteristieken.

Tot daar de techniek. Hierna het commerciële:

  • Europese Gemeenschap
Als dit zoveel risico inhoudt en er toch voldoende alternatieven beschikbaar zijn, kan men zich afvragen wie er eigenlijk mee gebaat is om deze technologie toe te laten. Het antwoord komt uit een op het eerste zicht onverwachte hoek: het deel van de EG dat zich bezig houdt met open markten en concurrentie. De reden ligt voor de hand. De eerste drie beschreven oplossingen worden aangeboden door een aantal telecomoperatoren die nog altijd de markt in handen hebben. Europa wil open markten, en zodus concurrenten toegang geven tot nieuwe technologieën om de bestaande, veelal duopolies (bijv. Belgacom-Telenet) aan te vallen.
 
  • Bondgenoten?
Als dit zo is, dan lijkt het erop dat de amateur-gemeenschap er alleen voor staat. Dit zou echter zonder de militairen gerekend zijn. De NAVO heeft er immers geen belang bij om potentiële stoorders te hebben om hun HF-frequenties en kan er eigenlijk alleen maar bij verliezen. Dus ook hun stem speelt mee in het verhaal. En dan is er nog de beurs: door het openspatten van de technologie “bubble” worden alle investeringen grondig onder de loupe genomen. Geld steken in het PLC of BPL avontuur kan een bedrijf zuur opbreken. In Nederland bijvoorbeeld is NUON reeds gestopt met verdere ontwikkelingen op dit vlak.
 
  • België?
Als één van de dichtst bekabelde landen in de wereld en met een tendens om binnenkort naar 1.5 miljoen breedbandgebruikers te evolueren, lijkt het weinig waarschijnlijk - zoniet ondenkbaar - dat er een onderneming nog gaat proberen een BPL netwerk in ons land te ontplooien. Meer kans op storingen is het gebruik van modems die de lokale 220V bekabeling gebruiken voor een netwerkje in een woning. Dit kan plaatselijk storingen veroorzaken bij amateurs in de onmiddellijke omgeving. Heb je weet van iemand die een klein netwerkje wil uitbouwen, beveel hem dan een draadloze oplossing aan. Het is een evenwaardig, even duur alternatief en het bespaart de nodige miserie achteraf. Verder zullen we misschien ook te maken hebben met storingen van PLC/BPL uit andere landen die tot bij ons propageren. Hiervoor valt nationaal heel weinig te beginnen en moet er supranationaal gewerkt worden om de implementatie te vermijden. Vooral landen waar niet veel TV-kabels aanwezig zijn en telefonieklanten ver verspreid zijn, vormen een doelgroep voor PLC/BPL.
 
  • En de UBA?
Tot slot, maar niet op zijn minst: wat doet de UBA in deze zaak? Achter de schermen wordt hieraan heel hard gewerkt door de Eurocom groep van de IARU onder leiding van Gaston, ON4WF. Verschillende vergaderingen werden reeds georganiseerd met de Europese Gemeenschap om de amateur-standpunten uit te leggen. In Nederland, Duitsland, Engeland, Oostenrijk en nog andere landen waar deze powerline technologieën proefdraaien werden door amateurs metingen en opnames verricht die aan de EG zijn voorgelegd. Aangezien dit heel technische vergaderingen zijn waar de meeste deelnemers specialisten zijn in dit vakgebied, ligt het niet voor de hand om elke keer verslag uit te brengen in CQ-QSO. Anderzijds moeten de leden weten dat er niet stilgezeten wordt. Bij het verschijnen van dit artikel, zal aan de website een dossier BPL/PLC toegevoegd zijn met nog meer info inzake deze materie, met meer grafische documentatie. Diegenen die Europese verenigingen willen vergelijken met de ARRL moeten beseffen dat onze Amerikaanse vrienden specialisten fulltime in dienst hebben om zich op deze materie te focussen en dat er door de leden in grote getale giften worden gedaan om het BPL-fonds te spijzen. Om een idee te geven: 4200 schenkers brachten op korte tijd $ 225.000 bij elkaar om lobbywerk te kunnen verrichten. Dit hoort niet echt bij onze Europese mentaliteit waar alles op noeste arbeid van vrijwilligers berust, en de geldbeugels meestal dicht blijven.